Vorige week was ik op uitnodiging aanwezig bij de Algemene Ledenvergadering van Frugi Venta, het groente en fruit handelsplatform van Nederland, in het Classic Car museum in Boxtel. Centrale vraag was: waar staat de AGF-sector? Interessante vraag, omdat er veel te doen is rondom voedselveiligheid, gezond eten, marges in de sector en de gevolgen van de dagelijkse netto toename met 200.000 personen van de wereldbevolking.
Slimme logistiek is een vak. Afnemers binnen koelverslogistiek vragen steeds kortere doorlooptijden en meerdere leveringen per dag, met een kleinere zendinggrootte per productgroep tot gevolg. Neem hierin ook nog de impact van een kortere houdbaarheidsdatum mee en de logistieke uitdaging is vrij compleet. Binnen de groente en fruitwereld komt hier ook nog eens bij dat de anonimiteit van het product geen onderscheid biedt, zoals voor A-merken geldt en dat het een erg internationale wereld betreft. Bovendien zijn appels, komkommers en bananen ook nog eens natuurproducten en de natuur heb je niet in de hand.
Maar hoeveel consumenten realiseren zich dat van appels automatisch tientallen foto’s worden gemaakt voordat deze worden verpakt, dat peren niet blijven drijven en appels wel, met een ander logistiek proces tot gevolg en dat de banaan zo ongeveer het lastigste product is als je kijkt naar het tijdig en in de juiste kwaliteit (dus kleur) aanbieden aan klanten. Het zijn zomaar een paar voorbeelden uit de groente en fruitwereld, waarbij er nog niet eens sprake is van seizoensgevoelige producten. Wat mij betreft zijn het wel voorbeelden dat de AGF-sector ook een innovatieve sector is als het gaat om productkwaliteit.
Vullen of voeden
Gastsprekers gaven krachtig weer dat het voorkomen van communicatieproblemen over voedselveiligheid (denk aan de EHEC-perikelen van enkele jaren geleden) en de steeds grotere noodzaak tot samenwerken steeds meer een randvoorwaarde voor succes wordt. Toch waren dit, al rondkijkend in de zaal, niet de meest inspirerende onderwerpen. Waarom niet? Struisvogelpolitiek als je het mij vraagt, voortvloeiend uit een beperkte logistieke volwassenheid.
Nee, de presentatie van Wilfred Gene over het voorleggen van de keuze: eet ik vandaag gezond (voeden) of kies ik bewust voor ongezond (vullen), sprak meer tot de verbeelding. Niet zo gek natuurlijk als je over gezond eten praat op een bijeenkomst voor groente en fruit. Maar toch, als gezond eten terecht zo belangrijk is en recalls enorme langdurige consequenties hebben, waarom is logistiek in deze sector dan zo weinig vernieuwend? Dit is echt een vraag die ik moeilijk kan loslaten, maar waarop ook de aanwezigen niet een pasklaar antwoord hadden, terwijl prijsdruk een feit is.
Hard werken, weinig verdienen
Tijdens de breakout sessie Logistiek & ICT werden vier stellingen gedeponeerd: klanten wisselen voor één eurocent, ICT-ondersteuning loopt nog steeds achterop, onze business modellen zijn achterhaald en we laten ons in de ‘ja-maar’-rol duwen. Opvallend is dat de deelnemers het met deze constateringen eens waren. Daarom is het ook zo bijzonder dat de ‘vijf voor twaalf’-gedachte met het oog op ICT enkele jaren ook al is geroepen, onder andere door mij zelf, maar blijkbaar verandert er nauwelijks iets.Hetzelfde geldt voor het opzetten van samenwerkingsverbanden, zoals benoemd door één van de gastsprekers.
Tien jaar geleden heeft onderzoek in de groente en fruit wereld al aangetoond dat besparingen van dertig tot veertig procent haalbaar zijn door logistieke samenwerking. Waarom verandert er niets? In de groente en fruitsector zijn veel bedrijven actief die letterlijk en figuurlijk met de voeten in de klei staan. Zij kweken echt kwalitatief goede en gezonde producten, maar het lijkt een moeilijke opgave om een doorbraak te bewerkstellingen in het anders kijken naar de business.
Op zich ook wel begrijpelijk, want oude gewoontes loslaten is moeilijk, maar de grote passie in de AGF-sector voor het vak zou toch ook vertaald moeten worden naar een gezonde boterham. Een rondje langs de velden geeft het beeld dat we wel inzien dat het anders moet, maar wie o wie is de eerste die bijvoorbeeld op logistiek gebied echt gaat samenwerken en met concurrenten in één vrachtauto kruipt? Ook nu geldt: Ik doe mee, want onze groente en fruitsector is er echt één om trots op te zijn.